Guma arabska

Guma arabska charakteryzuje się szeregiem interesujących cech, które decydują o jej popularności i zastosowaniach.

a) Właściwości fizyczne gumy arabskiej
– Stan skupienia: W naturalnej formie guma arabska występuje jako suchy susz, który może mieć postać drobnych kryształków, grudek lub większych kawałków, przypominających łuski czy bryłki. Jest lekka i krucha, dzięki czemu łatwo ją rozdrobnić. Po rozpuszczeniu w wodzie guma tworzy lepki, przezroczysty roztwór o konsystencji żelu lub lepkiej cieczy, co jest wynikiem jej zdolności do wiązania dużej ilości wody.
– Rozpuszczalność: Guma arabska charakteryzuje się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie zimnej i ciepłej. Po rozpuszczeniu tworzy roztwory koloidalne — to znaczy, że składniki gumy są rozproszone na bardzo drobne cząsteczki, które pozostają zawieszone, nie opadając na dno. Dzięki temu roztwory są stabilne i jednorodne przez długi czas, co jest szczególnie ważne w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym.
– Barwa i zapach: Naturalna guma arabska ma kolor od jasnobrązowego do żółtawo-białego, w zależności od pochodzenia i stopnia oczyszczenia. Jest praktycznie bezwonna, co sprawia, że nie wpływa na zapach produktów, do których jest dodawana. Jej neutralność zapachowa to duży plus w branży spożywczej i kosmetycznej.
– Stabilność: Guma arabska jest odporna na zmiany pH w szerokim zakresie — działa dobrze zarówno w środowisku kwaśnym, jak i lekko zasadowym. Ponadto dobrze znosi różne temperatury, nie tracąc swoich właściwości ani nie rozkładając się w typowych warunkach produkcyjnych i przechowywania. Dzięki temu jest materiałem bardzo uniwersalnym, który nie wymaga specjalnych warunków podczas stosowania i magazynowania.

b) Właściwości chemiczne gumy arabskiej
– Skład: Guma arabska to złożona mieszanina naturalnych polisacharydów (głównie arabinogalaktanów) oraz niewielkich ilości białek i związków mineralnych. Ta unikalna kombinacja składników chemicznych pozwala jej łączyć właściwości śluzowe polisacharydów z powierzchniowo czynnymi białkami, co jest podstawą jej funkcji emulgujących i stabilizujących.
– Emulgowanie: Dzięki obecności białkowych fragmentów guma arabska działa jak naturalny emulgator — umożliwia łączenie ze sobą faz olejowej i wodnej, które normalnie się nie mieszają. Tworzy stabilne emulsje, zapobiegając rozwarstwianiu się mieszanin. To bardzo ważna cecha przy produkcji napojów, kremów kosmetycznych czy leków w formie emulsji.
– Wpływ na konsystencję: Guma arabska zwiększa lepkość i stabilność gotowych produktów, nadając im pożądaną gładkość i jednorodność. Dzięki temu wyroby spożywcze nie rozwarstwiają się, kremy i balsamy mają przyjemną teksturę, a leki pozostają stabilne podczas przechowywania i stosowania.
– Nietoksyczność: Jest substancją całkowicie bezpieczną dla zdrowia, nietoksyczną i dobrze tolerowaną przez organizm. Z tego powodu guma arabska jest szeroko dopuszczona do stosowania w żywności (oznaczana symbolem E414), lekach i kosmetykach. Nie wywołuje alergii ani podrażnień, co czyni ją idealnym dodatkiem do produktów konsumenckich.